Η (μη) συμμόρφωση με την κρίση της πλειονότητας
Το Δικηγορικό μας Γραφείο πέτυχε στον Δεύτερο Βαθμό ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου αθώωση κατηγορουμένου, ο οποίος ανέθεσε την υπόθεσή του για πρώτη φορά στο γραφείο μας ενόψει της Δίκης ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου. Ο κατηγορούμενος εμφανίσθηκε ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου – Μονομελούς Πλημμελειοδικείου χωρίς συνδρομή Συνηγόρου Υπεράσπισης. Καταδικάσθηκε σε πρώτο βαθμό χωρίς αναστολή σε συνολική ποινή 4,5 έτη φυλάκιση και χρηματική ποινή 1500 ευρώ για τα αδικήματα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης, παράνομης οπλοφορίας και οπλοχρησίας, ύστερα από μετατροπή κατηγορίας από απόπειρα ανθρωποκτονίας.
Το ενδιαφέρον σ’ αυτή την υπόθεση έγκειται στο ότι ο Ανακριτής, ο Εισαγγελέας, ο Εισηγητής Εισαγγελέας, οι τρεις Δικαστές του Δικαστικού Συμβουλίου, ο Εισαγγελέας της Έδρας και ο Πρόεδρος του Moνομελούς Πλημμελειοδικείου δεν αντελήφθησαν ότι η συνημμένη με την υποβλητική αναφορά του Τμήματος Ασφαλείας, το οποίο συγκέντρωσε το αποδεικτικό υλικό, Έκθεση Εργαστηριακής Πραγματογνωμοσύνης της Δ.Ε.Ε.- Τμήμα Εργαστηρίων Πυροβόλων Όπλων αφορούσε παραπλήσιο, αλλά ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ τόπο και χρόνο εγκλήματος.
Συγκεκριμένα ο τόπος εγκλήματος ήταν ίδιος κατά την λεωφόρο και διαφορετικός κατά την διασταυρούμενη οδό, ενώ ο χρόνος εγκλήματος ήταν ίδιος κατά το έτος και διαφορετικός -με αναριθμητισμό- στον μήνα και την ημέρα.
Εξάλλου η διαβιβασθείσα Εργαστηριακή Πραγματογνωμοσύνη, που αφορούσε διαφορετικό τόπο και χρόνο εγκλήματος, ανέφερε και διαφορετική υποβλητική αναφορά της Αστυνομίας, από αυτή που υπήρχε στην δικογραφία.
Η ορθή Εργαστηριακή Πραγματογνωμοσύνη, που αφορούσε τον κρινόμενο τόπο και χρόνο εγκλήματος, υποβλήθηκε ΜΕΤΑ την καταδίκη του κατηγορουμένου στον 1ο βαθμό και λίγο πριν την εκδίκαση της υπόθεσής του στο Εφετείο, όπου και αναλάβαμε για πρώτη φορά την υπεράσπισή του.
Μολονότι σφάλματα τέτοιου είδους δεν δικαιολογούνται από Αστυνομικούς, Εισαγγελείς και Δικαστές, επειδή το διακύβευμα είναι η ελευθερία ενός ανθρώπου, ωστόσο ελπίζουμε η άδικη καταδίκη του κατηγορουμένου στον 1ο βαθμό να αποτελέσει κίνητρο σκέψης για την ορθή απονομή της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα.
O λόγος για τον οποίο παρέβλεψαν το σφάλμα όλοι οι Εισαγγελείς και οι Δικαστές, που ασχολήθηκαν με την υπόθεση, έχει ήδη εξηγηθεί με τα πειράματα του Sherif (1935), Jacobs & Cambell (1961) και Ash (1951,1956).
Ειδικότερα ο τελευταίος σε ένα από τα πειράματά του ζήτησε από τους συμμετέχοντες να κρίνουν ποια γραμμή, από ένα σετ τριών γραμμών, είχε το ίδιο μήκος με μια συγκεκριμένη γραμμή- κριτήριο (συνολικά 18 δοκιμασίες). Σε κάθε δοκιμασία- κρίση, η γραμμή κριτήριο είχε ακριβώς το ίδιο μήκος με μια μόνο από τις τρεις γραμμές σύγκρισης, ενώ οι άλλες δύο γραμμές είχαν διαφορετικό μήκος. Σε ορισμένες περιπτώσεις η μια ήταν πιο κοντή και η άλλη πιο μακριά, ενώ σε άλλες περιπτώσεις και οι δύο γραμμές ήταν πιο κοντές ή πιο μακριές από την γραμμή- κριτήριο. Από τα 37 μέλη της ομάδας ελέγχου (που πραγματοποιούσαν τις κρίσεις τους ατομικά), τα 35 δεν έκαναν κανένα απολύτως λάθος, γεγονός που καταδεικνύει την σαφήνεια των ερεθισμάτων.Στην πειραματική συνθήκη τα άτομα συμμετείχαν σε επταμελείς ομάδες, όπου τα έξι μέλη ήταν στην πραγματικότητα συνεργοί του πειραματιστή. Τα μέλη της ομάδας κάθονταν σε ημικύκλιο και εξέφραζαν την κρίση τους προφορικά με την σειρά που κάθονταν. Ο πραγματικός συμμετέχων κάθε δοκιμασίας καθόταν τελευταίος και εξέφραζε την κρίση του, ΑΦΟΥ είχε εκτεθεί στην ΚΡΙΣΗ των συνεργών του πειραματιστή. Στις 6 από τις 18 δοκιμασίες (2 στην αρχή και 4 ενδιάμεσα) οι συνεργοί έδιναν τις σωστές απαντήσεις. Στις υπόλοιπες δώδεκα δοκιμασίες οι συνεργοί έδιναν ΟΜΟΦΩΝΑ την ίδια λανθασμένη απάντηση. Οι σωστές απαντήσεις στην αρχή και στη διάρκεια του πειράματος αποσκοπούσαν στο να εξαλείψουν υποψίες εκ μέρους των συμμετεχόντων.Σε σύγκριση με την συνθήκη ελέγχου, 37% των απαντήσεων των υποκειμένων, που είχαν εκτεθεί στην κρίση των συνεργών, ήταν λανθασμένες. Από τους 123 συμμετέχοντες της πειραματικής συνθήκης, μόνο 25% δεν έκαναν κανένα σφάλμα (έναντι 95% στην συνθήκη ελέγχου), 28% έκαναν οκτώ ή περισσότερα σφάλματα και οι υπόλοιποι έκαναν ένα έως επτά σφάλματα.Στο τέλος του πειράματος ο Ash ρώτησε τους συμμετέχοντες για ποιό λόγο συμμορφώθηκαν με την άποψη της πλειονότητας. Οι πιο συχνές δικαιολογίες ήταν: η αβεβαιότητα, η αμφισβήτηση της ίδιας της κρίσης τους, ο φόβος απόρριψης, το άγχος, ακόμα και η μοναξιά.Όμως η προάσπιση του δικαιώματος στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ είναι αξία υπέρτερη κάθε άλλου αισθήματος και αυτή την αξία οφείλουμε να τιμούμε όλοι οι Λειτουργοί και Συλλειτουργοί της Δικαιοσύνης.